Als je de Shell-uitspraak van mei vorig jaar van een afstandje bekijkt, staat daarin een opdracht aan iedere onderneming om de eigen uitstoot en die van leveranciers en klanten met 45% te verminderen en op die manier een bijdrage te leveren aan het tegengaan van gevaarlijke klimaatverandering. Ik schreef hier al eerder een blog over.
Sinds de Shell-uitspraak moeten ondernemers er rekening mee houden dat burgers bedrijven rechtstreeks verantwoordelijk kunnen houden voor hun bijdrage aan klimaatverandering. Ondernemers die alleen nog bezig zijn met winstmaximalisatie, lopen vroeger of later aan tegen publieke verontwaardiging, overheidsregels of een strenge rechter (FD 23 mei 2020 aldus hoogleraren ondernemingsrecht over maatschappelijk verantwoord besturen en toezichthouden).
Nu ben ik niet zo bang voor een strenge rechter, maar naar aanleiding van de uitspraak, onderzocht ik onze CO2 footprint. Ik heb de belangrijkste processen in en leveranciers aan mijn onderneming doorgelicht. Onze grootste leverancier is ons datacenter en daar bleek alles op groene stroom te draaien. Wij werken grotendeels digitaal. Autogebruik wordt ontmoedigd en onvermijdelijke autokilometers worden gecompenseerd in natuurprojecten (via Land van Ons). Printen doen we al jaren lang alleen als het nodig is.
Voor mij als kantoor is het gemakkelijk om mijn duurzame doelen te halen. Voor een productiebedrijf waarin gas wordt gebruikt om te verwarmen, diesel om te transporteren en waar uitstoot plaatsvindt van stoffen is verduurzamen veel lastiger en vaak ook kostbaar.
In mijn praktijk zie ik een grote diversiteit van ondernemers die elk anders omgaan met duurzaamheid. Voor sommigen is het een ‘moetje’ in een project en zoeken ze daarin de goedkoopste oplossing. Andere ondernemers zetten duurzaamheid met stip op 1 en investeren volop, ook als de investering eigenlijk niet rendabel is. Ze zijn intrinsiek gemotiveerd en willen duurzame innovaties aanjagen.
Bij steeds meer ondernemers valt het kwartje. Zij worden door hun klanten bevraagd over hun duurzaamheidsbeleid en navenant stellen zij op hun beurt dezelfde vraag aan hun leveranciers. Interessant is daarbij dat ondernemers elkaar ook opzoeken om samen onderzoeksprojecten op te zetten en te verkennen welke duurzame ontwikkelkansen er zijn.
Met heel veel energie ondersteun en begeleid ik dit soort projecten. Vaak help ik als eerste met het opstellen van een geheimhoudingsovereenkomst of ‘NDA’. Ondernemers die gaan samenwerken bij onderzoek naar duurzame projecten, moeten vaak vertrouwelijke bedrijfsinformatie met elkaar kunnen uitwisselen. Het is belangrijk dat daar zorgvuldig mee omgegaan wordt en dat dataveiligheid in deze fase van het project al een gespreksonderwerp is.
Ik merk in de praktijk dat ondernemers er behoefte aan hebben om hun samenwerking niet vrijblijvend te maken, maar vanaf het begin de afspraken op te schrijven. Intentieverklaringen, samenwerkingsovereenkomsten, ik schrijf ze met plezier. Het proces dat er aan vooraf gaat vind ik minstens zo mooi: het aanhoren van de vaak enthousiaste verhalen, maar ook het stellen van kritische vragen die de initiatiefnemers aan het denken zetten: wat is het doel precies? Wie brengt wat in? Zijn er mogelijk commerciële kansen? Wat wil je in deze fase bereiken? Kunnen er nog andere partijen aanhaken? Wanneer stoppen we er mee?
Ook help ik met onderzoek naar eventuele vergunningen die nodig zijn of wat op een locatie toegestaan is op grond van een bestemmingsplan.
Kan ik je helpen?
Wil je ook gaan samenwerken met anderen om in je onderneming te verduurzamen? Ik help je graag met onderzoek, kritische vragen en heldere afspraken. Vanuit een kantoor met A-label, uiteraard.
Caren Schipperus advocaat en directeur ALEX advocaten B.V.
